Begrippenlijst

Het Ambulance Informatiesysteem (AMBIS) is een softwaresysteem waarin door ambulanceverpleegkundigen patiëntgegevens worden vastgelegd, verwerkt en uitgewisseld.

Ambulancezorg Nederland (AZN) is de brancheorganisatie voor de 25 Regionale Ambulancevoorzieningen (RAV’s).

Ambulancezorg Nederland (AZN) heeft een Basisset Ambulancezorg (BSA) vastgesteld voor de gegevens die geregistreerd moeten worden in het digitaal ritformulier.

Bericht Interventie & Beloop is een bericht vanuit de ambulance naar de spoedeisende hulp (SEH) waarin de huidige medische status van patiënt wordt aangekondigd. Het bericht wordt verstuurd terwijl de patiënt per ambulance wordt vervoerd naar de SEH.

Bericht Overdracht is een bericht vanuit de ambulance naar de SEH die wordt verstuurd na het afronden van de rit naar de SEH.

Bericht Vooraankondiging is een bericht vanuit de ambulance naar de SEH waarin de komst van de patiënt wordt aangekondigd. Het bericht wordt verstuurd terwijl de patiënt per ambulance wordt vervoerd naar de SEH.

Een cliëntenraad is een groep cliënten die opkomt voor de gemeenschappelijke belangen van alle cliënten in een zorginstelling.

Een terminologie, thesaurus, vocabulaire, nomenclatuur of classificatie wordt een codestelsel genoemd als de concepten geïdentificeerd worden met een code. Zie ook het begrip terminologie.

Een dataset bevat definities van alle gegevens die binnen de context van een specifiek zorgproces en de daarbij gedefinieerde usecases worden vastgelegd en/of uitgewisseld. Deze definities zijn functioneel van aard en worden vastgesteld door de zorgverleners. Voor specifieke transacties binnen het zorgproces wordt gebruik gemaakt van een subset van de gegevens uit deze dataset.

Eenduidig vastgelegde zorginformatie die op een afgesproken plek wordt vastgelegd, hoeft nog maar een keer te worden vastgelegd, en is daardoor goed vindbaar. Het scheelt patiënten het steeds opnieuw moeten beantwoorden van vragen en het scheelt zorgverleners tijd.

Verzameling van alle elektronisch vastgelegde persoonlijke gezondheidsinformatie van een patiënt bij een zorginstelling of een andere organisatie die persoonlijke gezondheidsinformatie verwerkt. Binnen deze norm wordt consequent de term ‘patiëntdossier’ gehanteerd, geen ‘patiëntendossier’, onder andere om te benadrukken dat het meestal gaat om het dossier van één patiënt.​

Federatie Medische Specialisten (FMS) is een beroepsvereniging voor dokters in ziekenhuizen en instellingen.

In een functioneel ontwerp (FO) worden alle functionele eisen en wensen waaraan een product moet voldoen verzameld en geordend. Bovendien wordt erin beschreven op welke manier dat gebeurt: welke verwachtingen heeft de gebruiker, welke handelingen voert hij uit en welke resultaten leveren die op.

Health Level 7 versie 3 (HL7 v3) is een volledig op informatiemodellen gebaseerde groep van standaarden. Dezelfde modellen worden gebruikt voor HL7 v3 berichten als voor HL7 CDA® documenten. De berichten zijn bedoeld voor gebruik tussen computersystemen, terwijl de documenten daarnaast ook gewoon voor mensen leesbaar zijn.

Het Huisarts Informatiesysteem (HIS) is een softwaresysteem waarin door huisarstsen patiëntgegevens worden vastgelegd, verwerkt en uitgewisseld.

Huisarts (HA) of huisdokter is de benaming voor een gespecialiseerde arts die perifeer (buiten de academische ziekenhuizen) werkt, maar niet in een ziekenhuis. In het algemeen wordt de huisarts door mensen met gezondheidsproblemen in de ruimste zin als eerste aangesproken.

Een huisartsenpost (HAP) of dokterswacht is een regionaal centrum waar meerdere huisartsen samenwerken buiten de normale praktijktijden. De huisartsenpost is te consulteren bij een medisch probleem dat niet kan wachten tot de eerstvolgende werkdag.

Informatie- en Communicatietechnologie (ICT) is een vakgebied dat zich bezighoudt met informatiesystemen, telecommunicatie en computers.

Het Informatieberaad (IB) is een bestuurlijke samenwerking tussen deelnemers uit het zorgveld en het ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport (VWS). Gezamenlijk werken de leden van het Informatieberaad aan een duurzaam informatiestelsel in de zorg.

Informatiemanagement (IM) is een proces dat ervoor zorgt dat de informatiebehoeften die vanuit verschillende werk- en bedrijfsprocessen van een organisatie ontstaan worden vertaald in informatievoorziening.

Een informatiestandaard slaat de brug tussen zorgverleners, zorgprocessen en ICT-systemen. Het bestaat uit een verzameling afspraken die ervoor zorgen dat de zorginformatie met de juiste kwaliteit wordt uitgewisseld. Onder de afspraken vallen de gegevens, de terminologie en de uitwisselingsspecificaties.

Interoperabiliteit is de mogelijkheid van verschillende autonome, heterogene eenheden, systemen, partijen, organisaties of individuen om met elkaar samen te werken, te communiceren en informatie uit te wisselen.

De koepel van HIS-gebruikersvereniging (NedHIS) volgt belangrijke ICT-ontwikkelingen. Initieert, denkt en beslist mee in te nemen stappen bij vernieuwingen aan het HIS. Ook speelt NedHIS een grote rol bij onder andere de overdracht van patiëntendossiers en veilige communicatie.

In een kwaliteitsstandaard maken zorgaanbieders, patiënten en verzekeraars afspraken over wat goede zorg is en met welke meetinstrumenten de kwaliteit van de geleverde zorg is te meten. De patiënt staat centraal.

Het Landelijk Schakelpunt (LSP) is een zorginfrastructuur dat wordt beheert door VZVZ. Zorgaanbieders kunnen aansluiten op dit ‘netwerk’ om medische gegevens van hun patiënten digitaal met elkaar te delen - 24 uur per dag, 7 dagen per week. Het LSP is speciaal hiervoor ontwikkeld en beveiligd.

De Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV) is een beroepsvereniging voor huisartsen en huisartsen in opleiding in Nederland.

Het Landelijke Server Digitale Vooraankondiging (LSDV) is een ICT-ondersteuning gerealiseerd door AZN en de RAV-en. Het is aangevuld met een aantal centrale, landelijke voorzieningen om informatie te delen en diensten van de acute zorg sector ook regio-overstijgend aan te kunnen bieden.

LOINC staat voor Logical Observation, Identifiers, Names and Codes. LOINC is een codestelsel en heeft als doel om concepten te standaardiseren van laboratorium-aanvragen, laboratoriumuitslagen en klinische begrippen.

Eenduidig vastgelegde zorginformatie kan worden gebruikt om te delen met de patiënt via bijvoorbeeld een patiëntportaal of een persoongebonden gezondheidsomgeving (PGO), voor overdracht aan andere zorgverleners, voor wetenschappelijk onderzoek en bijvoorbeeld voor het aanleveren aan kwaliteitsregistraties. Die informatie hoeft dan niet opnieuw te worden uitgevraagd en vastgelegd, of opgezocht.

De meldkamer ambulancezorg (MKA) is onderdeel van de regionale ambulancevoorziening (RAV). De MKA zorgt voor de inzet van de ambulancezorg en het ondersteunt het ambulanceteam onderwerg en tijdens de hulpverlening.

Het Meldkamer Informatiesysteem (MKAIS) is een softwaresysteem waarin door zorgverleners van de meldkamer patiëntgegevens worden vastgelegd, verwerkt en uitgewisseld.

Het ministerie van Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) waakt over de gezondheidszorg en jeugdhulp in Nederland en de internationale markt voor geneesmiddelen en medische hulpmiddelen.

Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) draagt in de eerste plaats de zorg voor de volksgezondheid. Dit betreft onder andere het beleid met betrekking tot ziekenhuizen, geneesmiddelen, ziektekosten en huisartsen. Verder is het ministerie verantwoordelijk voor het preventiebeleid, de preventieve gezondheidszorg, de publieke gezondheid en de voedselveiligheid. Ook het welzijnsbeleid zoals de ouderenzorg, het jeugdbeleid, het sociaal-cultureel werk, de verslaafdenzorg en de maatschappelijke dienstverlening, behoort tot het taakveld. Daarnaast is het ministerie verantwoordelijk voor het beleid ten aanzien van de sport.

Nictiz ontwikkelt en beheert informatiestandaarden. We zorgen ervoor dat informatie eenduidig is en zo wordt opgeslagen dat het makkelijk toegankelijk is. En we verzamelen en delen kennis over digitale informatie-uitwisseling in de zorg. Daarbij kijken we niet alleen naar Nederland, maar ook naar wat er internationaal gebeurt.

De Nederlandse Federatie van Universitair Medisch Centra (NFU) verbindt en ondersteunt de Universitaire Medische Centra's (UMC's) bij gemeenschappelijke kerntaken. Ze spelen een intermediaire rol bij overkoepelende afspraken en bevorderen de samenwerking tussen de UMC's onderling. Ook stimuleert de NFU samenwerkingsverbanden met andere zorgpartijen en wetenschappelijke instituten op regionaal, nationaal en internationaal niveau.

Het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) is de wetenschappelijke vereniging van huisartsen en heeft als doel een wetenschappelijk verantwoorde beroepsuitoefening door de huisarts te bevorderen. Door vertaling van wetenschap naar de huisartsenpraktijk draagt het NHG bij aan de professionalisering van de beroepsgroep.

De Nederlandse Triage Standaard (NTS) is een standaard voor triage in de keten acute zorg. De standaard is bestemd voor SEH-verpleegkundigen, triagisten op huisartsenposten en centralisten op de meldkamers van de ambulancezorg. Het doel is de veiligheid en doelmatigheid van de triage in de acute zorg te verhogen, zodat de patiënt zo snel mogelijk bij de juiste hulpverlener komt en de juiste behandeling of zorg krijgt.

De Nederlandse Vereniging van Medisch Managers Ambulancezorg (NVMMA) is het landelijk overlegorgaan van de medisch managers van de RAV's.

De Nederlandse Vereniging van Spoedeisende Hulp Artsen is de wetenschappelijke beroepsvereniging van SEH-artsen en artsen in opleiding tot spoedeisende hulp arts.

De Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ) behartigt de collectieve belangen van de Nederlandse ziekenhuizen en andere organisaties die medisch-specialistische zorg aanbieden.

Een Privacy Impacy Analyse (PIA) is een instrument waarmee organisaties privacyrisico's in een vroegtijdig stadium op een gestructureerde en heldere manier in kaart kunnen brengen bij het bouwen van informatiesystemen of aanleggen van databestanden (en daarmee ook hogere kosten bij wijzigingen in informatiesystemen achteraf kunnen besparen).

Het bestuursorgaan is het hoogste leidinggevende orgaan van een op winst gerichte organisatie of van een non-profitorganisatie. Een Raad van Bestuur (RvB) is belast met de strategische leiding van de onderneming.

De Raad van Toezicht (RvT) is het toezichthoudende orgaan van een stichting of vereniging.

De Regionale Ambulancevoorziening (RAV) is de rechtspersoon die op grond van de Wet Ambulancezorgvoorzieningen de ambulancezorg mag verlenen. Er zijn 25 RAV’s. Deze indeling is gelijk aan de veiligheidsregio’s op grond van de Wet Veiligheidsregio’s.

Aanbevelingen, adviezen en handelingsinstructies ter ondersteuning van de besluitvorming van beroepskrachten, berustend op de resultaten van (wetenschappelijk) onderzoek en met daarop gebaseerde discussie en aansluitende meningsvorming, gericht op het omschrijven van doeltreffend en doelmatig handelen.

SBAR staat voor Situation, Background, Assessment, Recommendation. SBAR is een methode voor het verbeteren van de communicatie over een patiënt tussen verschillende zorgverleners, zoals tussen ambulanceverpleegkundige en SEH-arts.

SNOMED CT is een internationaal, medisch terminologiestelsel en bevat een grote verzameling medische termen met hun synoniemen. De termen worden in de directe patiëntenzorg gebruikt voor de vastlegging van diagnosen, klachten, symptomen, omstandigheden, ziekteprocessen, interventies, resultaten en besluitvorming.

De spoedeisende hulp (SEH) is een afdeling van een ziekenhuis waar medische en verpleegkundige zorg wordt verleend aan patiënten met spoedeisende hulpvragen.

Een belanghebbende of stakeholder is een persoon of organisatie die invloed ondervindt (positief of negatief) of zelf invloed kan uitoefenen op een specifieke organisatie, een overheidsbesluit, een nieuw product of een project.

Een norm of standaard is een document met erkende afspraken, specificaties of criteria over een product, een dienst of een methode. Standaarden kunnen vastgelegd worden binnen een bedrijf of organisatie, binnen een consortium van organisaties of door erkende standaardisatieorganisaties.

Standaardisatie is het opleggen van een bepaalde norm of standaard voor het ontwerp, de constructie, het testen of gebruiken van een product of proces.

Een technisch ontwerp wordt aansluitend op het functioneel ontwerp opgesteld. Het beschrijft alle techniche specificaties van het systeem die de functionele eisen en wensen ondersteunen.

Een terminologie is een lijst van termen en concepten binnen een specifiek domein. Er zijn verschillende typen terminologiestelsels met elk zijn eigen doel en eigen kenmerken. Zo is LOINC een lijst van termen en concepten die in de laboratoria gehanteerd worden.

Een usecase beschrijft een systeem vanuit het gebruikersperspectief. Het beschrijft de actor, de initiator van de interactie, en het systeem zelf als een opeenvolging van eenvoudige stappen. Van een enkele usecase kunnen meerdere scenario’s worden gegenereerd, corresponderend met elke weg om een doel te bereiken. Ze worden vaak opgesteld in samenwerking tussen een systeemanalist en de eindgebruiker.

InEen versterkt en verbindt de eerste lijn en behartigt de belangen van de georganiseerde eerste lijn.

De Vereniging van Zorgaanbieders voor Zorgcommunicatie (VZVZ) beheert het Landelijk Schakelpunt (LSP) en faciliteert uitwisseling van medische gegevens.

Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland (V&VN) is een beroepsvereniging die zich sterk maakt zodat verpleegkundigen, verzorgenden en verpleegkundig specialisten hun vak op het hoogste kwaliteitsniveau en met trots en passie kunnen uitoefenen.

Het Ziekenhuis Informatiesysteem (ZIS) is een softwaresysteem waarin door ziekenhuiszorgverleners, zoals SEH-artsen, patiëntgegevens worden vastgelegd, verwerkt en uitgewisseld.

Zorginformatiebouwstenen (zibs) worden gebruikt om inhoudelijke (niet technische) afspraken vast te leggen ten behoeve van het standaardiseren van informatie, die gebruikt wordt in het zorgproces. Het doel van de standaardisatie is dat deze informatie uit het zorgproces wordt hergebruikt voor andere doeleinden, zoals kwaliteitsregistraties, overdracht, patiëntgebonden onderzoek. Een zorginformatiebouwsteen is een informatiemodel, waarin een zorginhoudelijk concept wordt beschreven in termen van de gegevenselementen waaruit dat concept bestaat, de datatypes van die gegevenselementen et cetera.

Een zorg-infrastructuur is een verzameling technische en organisatorische voorzieningen en afspraken die de veilige en betrouwbare uitwisseling van gegevens tussen zorgverleners, patiënten en derden betrokken bij de zorg mogelijk maakt.

Zorgverzekeraars Nederland (ZN) behartigt de belangen van alle zorgverzekeraars. De vereniging heeft als doel om de zorgverzekeraars te ondersteunen bij hun missie: het realiseren van goede, betaalbare en toegankelijke zorg voor alle verzekerden, gericht op het bevorderen van gezondheid en kwaliteit van leven.